MUSKUSOSSEN IN DE WINTER
Hiervan durf ik wel te zeggen dat het een droom was die uit kwam. Het fotograferen van muskusossen was mij al eerder gelukt, maar deze keer zou de reis er helemaal anders uit zien.
Voor deze keer besloot ik in mijn eentje naar Noorwegen te reizen om daar hoog in de inmiddels besneeuwde bergen op zoek te gaan naar de muskusossen. Dat ik zou moeten klimmen was wel duidelijk. Wanneer er sneeuw ligt duurt het niet lang voordat de muskusossen massaal besluiten naar boven te trekken, naar de toppen van het gebied. Dit gedrag heeft alles te maken met de hoeveelheid voedsel. Door de vaak harde wind hoog in de bergen is de laag sneeuw daar vaak dunner, waardoor de kudde gemakkelijker toegang krijgt tot voedsel. Dat voedsel is in de winter vooral gras en mossen. Gedurende de rest van het jaar brengen ze meer tijd lager in het gebergte door, in de gebieden waar o.a. de wilgen in grote getale groeien. In deze tijd van het jaar zijn de wilgen kaal, dus wist ik waar ik de muskusossen moest zoeken; boven de boomgrens. Omhoog dus!
Voor de lange wandelingen richting de muskusossen besloot ik vlak voor het vertrek de uitrusting nog een klein beetje uit te breiden. Een set sneeuwschoenen zou mij moeten helpen gemakkelijker omhoog te komen. Bij aankomst in Noorwegen bleek de beslissing om sneeuwschoenen mee te nemen een goede. Al snel bleek er in de buurt van Dovrefjell Nationaal Park een flink pak sneeuw te liggen. NU de bergen in dacht ik, eigenlijk kan ik helemaal niet wachten, ik wil NU de sneeuwschoenen onder binden en op pad. Helaas ging dit de eerste dag niet lukken omdat ik pas rond 14.00 uur ter plaatse was. Twee uur later zou de zon al onder gaan, dus om nog op pad te gaan was helaas geen tijd.
GEDULD
Gelukkig duurt deze reis acht dagen, waarvan ik er uiteindelijk zes volledig kan benutten in de bergen. Ik moet dus gewoon nog even geduld hebben, goed slapen, en de volgende dag vroeg op pad!
De eerste dag zou meteen een lange dag worden. Rond zonsopkomst kwam ik aan op de locatie waar ik de bergen in wilde gaan. Op dit moment had ik nog geen enkel idee waar ik de muskusossen kon verwachten, dus ik zou waarschijnlijk alle tijd nodig hebben om ze te vinden. Het pak sneeuw bleek dikker dan ik in eerste instantie had gedacht, op veel plekken bleek al gauw 30 tot 40cm sneeuw te liggen! Iedereen die mij volgt op Instagram zal gezien hebben dat je daar zonder sneeuwschoenen niet zo makkelijk doorheen komt! 😉
Na ongeveer twee uur lopen zag ik in de verte de eerste opvallende zwarte stippen op een steile bergwand. Door de verrekijker kreeg ik al snel de bevestiging dat het inderdaad een kleine kudde muskusossen was. Buiten bereik, maar toch geeft het een kick! Niet veel later spotte ik een wat grotere groep, dit keer wél binnen bereik! Langzaam kon ik iets dichterbij komen en de eerste beelden maken; zowel foto’s als video’s. Een aantal beelden hiervan zijn ook terug te zien in mijn video! Na een aantal uur bij de kudde begon rond 15.30uur toch echt de zon onder te gaan. Terug naar de auto dus. De afdaling was nog een flink stuk, waarvan het laatste deel door een bos liep. Omdat ik achteraf gezien te laat begon aan de afdaling bereikte ik dit bos op het moment dat het echt donkerder begon te worden. Niet heel slim van mij, want mijn hoofdlamp lag nog in de auto!
Niet veel later gebeurde waar ik al bang voor was. In het inmiddels donkere bos stuitte ik op twee muskusossen. Ik stond oog in oog met een kalfje en de moeder! Jullie mogen best weten dat ik hier nogal van schrok, en niet helemaal op mijn gemak was! Terug dus, snel meer afstand genomen, terug de helling op en met de GPS een nieuwe route uitstippelen. Even mijn verlies pakken dus, en accepteren dat ik nog later terug bij de auto zou komen. Lessen geleerd: Vertrek op tijd, neem een hoofdlampje mee en laat (zoals ik al nooit deed) nooit je GPS thuis!
WINTER!
Wat het weer de dagen daarop deed is iets waar ik vooraf alleen maar van had kunnen dromen.
Ikzelf, maar ook alle spullen die iedere dag mee de bergen in gingen kregen het zwaar te verduren. Meteen een hele goede test voor het statief dat ik bij mij had. Niet mijn eigen statief, maar eentje waar ik binnenkort nog een review over zal publiceren.
De dichte mist, harde wind en enorm lage temperaturen zorgden er voor dat werkelijk álles binnen no-time bedekt was met een laagje ijs! Dít is waar ik voor naar Noorwegen was gekomen. Winter!
De wandelingen werden er ook niet gemakkelijker op. Door de harde wind bevroor het bovenste laagje van de sneeuw. Hierdoor kon ik de ene keer boven op de sneeuw blijven staan, maar kon ik bij de volgende stap zomaar 30cm wegzakken. De sneeuwschoenen waren dus geen overbodige luxe en hielpen mij erg om boven te komen.
Wat niet hielp was de combinatie van dichte mist en een flinke sneeuwbui. Hierdoor had ik regelmatig maar zicht van twintig meter! Dan is het lastig oriënteren en je weg vinden. De GPS helpt daar gelukkig wel bij, aangezien alle hoogteverschillen daar duidelijk op te zien zijn. Wat de GPS niét aangeeft is waar de muskusossen zitten. En dat heb ik gemerkt! Totaal onverwacht en op veel te korte afstand lijkt er – ik ging bijna aan mezelf twijfelen – een rots op te staan! SHIT! Als ik beter kijk zie ik dat er nog zeker vier van dezelfde behaarde rotsen naast liggen… Met een hartslag hoger dan de berg die ik op liep neem ik snel meer afstand, want niet alleen ik, maar ook de muskusossen leken verrast. Logisch, wie gaat er ook in dit weer wandelen in de bergen?
DE MIST IN
Nadat zowel de muskusossen als ikzelf weer rustig waren kon ik weer voorzichtig dichterbij proberen te komen. Op een afstandje leg ik mijn tas, wandelstokken en sneeuwschoenen neer. Om er zeker van te zijn dat ik mijn tas ook weer terug kan vinden markeer ik de locatie in mijn GPS. Voor mij de ideale manier van werken, omdat ik zonder die spullen veel vrijer kan bewegen. In dit soort omstandigheden neem ik wel extra batterijen mee, voor het geval deze leeg raken. Er zit natuurlijk altijd een risico aan het vertrouwen op een apparaat met batterijen.
Al snel merk ik dat het fotograferen ontzettend lastig is. Door de dichte mist is het vrijwel onmogelijk om scherp te stellen.
Conclusie; Alles manueel. De instellingen van de camera stonden uiteraard al manueel. Een automaat-stand gaat in deze omstandigheden helemaal ‘de mist in’. (Leuk woordgrapje, al zeg ik het zelf). Nu gaat dus ook het scherpstellen handmatig. Hierbij helt het statief dat ik bij mij heb ontzettend. Hij zorgt er voor dat ik niet het gewicht van de 500mm in mijn handen heb, en mij dus volledig kan concentreren op het scherpstellen.
200% GENIETEN
Ondanks de uitdagende omstandigheden is het toch zaak om buiten te blijven, of in mijn geval weer naar buiten te gaan. De dagen eindigen vrij abrupt, dus ik had de kudde helaas achter moeten laten en ben begonnen aan de terugweg. Helaas kon ik nauwelijks genieten van de terugweg, want het zicht was nog steeds erg beperkt!
Zoals deze dag eindigde begon de volgende. Opnieuw dikke mist, sneeuw en harde wind. Omdat de omstandigheden onveranderd waren besloot ik op de zelfde locatie op zoek te gaan. Met een iets zelfverzekerder gevoel begon ik aan de wandeling. Inmiddels was ik wel gewend aan het feit dat ik nagenoeg niets zag, dus het tempo waarmee ik naar boven ging lag iets hoger dan de vorige dag.
Wederom bekeek ik iedere rots die ik zag liggen goed. Beweegt hij? Even door de verrekijker kijken (helpt weinig in de mist…), een paar stappen dichterbij. Beweegt hij nog steeds niet? Dan is het vast een steen. Zo vervolgde ik mijn weg naar boven.
En dan ineens… sta je weer oog-in-oog met een kudde muskusossen. Gaaf! Zoals ik al schreef is het vaak de moeite waarom om in ‘slecht’ weer naar buiten te gaan. De omstandigheden op het moment dat het opknapt kunnen namelijk MAGISCH zijn! En dat gebeurde. Op het einde van de dag begon de mist op te trekken. De langzaam ondergaande zon zorgde in combinatie met de optrekkende mist voor een fantastische sfeer! Voor dit soort momenten doe je het, als natuurfotograaf. 200% genieten!
Helaas kwam er ook aan deze geweldige trip een einde. Het is een week geweest die ik niet snel zal vergeten. Ongelooflijk om deze prachtige dieren van zo dichtbij mee te maken. De winter is geen gemakkelijke tijd voor de muskusos. Ondanks hun vacht, die tot wel zes keer zo goed isoleert als de vacht van een schaap, blijft de winter een uitdaging voor deze dieren. De hoeveelheid voedsel die ze tot hun beschikking hebben staat niet in verhouding met de energie die ze gebruiken om warm te blijven. Hierdoor kan een muskusos tot wel 40% van zijn lichaamsgewicht verliezen gedurende de winter. Het is november. Dit is pas het begin…
